Michał Wojtas, doradca podatkowy, wspólnik w Kancelarii EOL ze Szczecina i doradca sukcesyjny, członek Sekcji Sukcesji przy Północnej Izbie Gospodarczej w Szczecinie w swoim artykule dla Rzeczpospolitej porusza temat projektowanej instytucji prawnej - fundacji rodzinnej.

W publikacji omówiony jest m.in. temat prowadzenia działalności przez fundacje. Michał Wojtas rozważa zarówno jedno, jak i drugie rozwiązanie.
Polscy przedsiębiorcy powinni mieć możliwość kumulowania majątku w kraju w formach, które będą atrakcyjne zarówno prawnie, jak i finansowo wobec konkurencyjnych instytucji zagranicznych. Majątek firm rodzinnych chroniony przed rozdrobnieniem w fundacji rodzinnej mógłby być katalizatorem powstania kolejnych rodzimych firm konkurujących z zagranicznymi grupami kapitałowymi. W ocenie przedsiębiorców i wielu ekspertów fundacja rodzinna ma być formą unieśmiertelnienia firmy jej założyciela. Czy zatem musi mieć możliwość prowadzenia działalności gospodarczej? Wydaje się, że nie. Celem fundacji rodzinnych jest utrzymanie i pomnażanie aktywów biznesowych osób bliskich przedsiębiorcy. A ona sama ma być niejako formą unieśmiertelnienia firmy. W tym celu fundator – właściciel firmy rodzinnej – wniesie ją do fundacji jako podstawowe aktywo. Oczywiste jest, że skutkiem tego będzie zmiana właściciela – będzie nim fundacja rodzinna, a rodzina dalej może zarządzać swoim biznesem.

Należy jednak wziąć pod uwagę sytuację, w której fundator wniesie do firmy aktywa jak np. nieruchomości komercyjne. Sama fundacja rodzinna również będzie z czasem nabywać kolejne dobra. W takim wypadku naturalnym wydaje się, umożliwienie fundacji prowadzenia działalności gospodarczej, aby mogła zarządzać swoimi aktywami. Prowadzi to jednak do podejrzeń ze strony ustawodawcy, który widząc zagrożenie może wprowadzać nowe ograniczenia, komplikując system. Istnieje jednak inne rozstrzygnięcie.
Analogicznie do zarządu spółki, danym aktywem fundacji rodzinnej może zarządzać profesjonalny zarządca. Nieruchomością – zarządca nieruchomości, znakiem towarowym, papierami wartościowymi – doradca finansowy, czy zarządca sukcesyjny – działalnością gospodarczą fundatora. W tej koncepcji chodzi o to, by był odrębny od fundacji (i odpowiedzialny przed nią) podmiot profesjonalnie zajmujący się prowadzeniem działalności gospodarczej przy wykorzystaniu danych aktywów. Zarządcą mógłby być nawet członek rodziny, jeśli tylko wykaże stosowne kompetencje.

W artykule omówione zostały również możliwości opodatkowania, jakie można zastosować przy fundacjach rodzinnych. Ministerstwo wskazało dwie koncepcje opodatkowania fundacji rodzinnych stosowane w innych krajach.
W prasie pojawiły się opinie wskazujące na opodatkowanie transferu do beneficjentów fundacji rodzinnej i zwolnieniu z opodatkowania dochodów pasywnych fundacji (np. wypłacanych dywidend).
Warto rozważyć jednak opodatkowanie dochodów fundacji rodzinnej i zwolnienie z opodatkowania wypłat dla beneficjentów. Takie rozwiązanie wspiera bezpośrednio dwa cele: nie statuuje fundacji w charakterze wehikułu inwestycyjnego oraz pozostawia neutralne podatkowo transfery do członków rodziny.
Opodatkowanie fundacji rodzinnej CIT powinno wspierać cel podstawowy fundacji rodzinnej, co mogłoby się przejawiać preferencyjną stawką, możliwością odliczenia od podstawy opodatkowania wydatków inwestycyjnych oraz uwzględnienia kosztów funkcjonowania fundacji. W ten sposób premiowane byłyby inwestycje, a ustawodawca mógłby wskazać swoje preferencje.
Transfery dla beneficjentów fundacji rodzinnej mogłyby być obłożone podatkiem od spadków i darowizn. Członkowie rodziny stanowiący wobec fundatora tzw. grupę 0, byliby całkowicie zwolnieni z opodatkowania, co wprost spełniałoby powyższe założenia. Dalsze grupy podlegałyby preferencyjnemu opodatkowaniu. Transfery do podmiotów pożytku publicznego korzystałyby ze zwolnienia.
To rozwiązanie miałoby istotny efekt gospodarczy – wspierałoby polską gospodarkę i stanowiło atrakcyjną alternatywę dla zagranicznych fundacji rodzinnych.

więcej na stronie:

https://www.rp.pl/Rzecz-o-prawie/312039986-Michal-Wojtas-Wszystko-zostanie-w-rodzinie.html